Historische vondst: overblijfselen Joods badhuis op bouwplaats Wonen bij de Toren
Tijdens het archeologisch onderzoek op de bouwplaats van het nieuwbouwproject Wonen bij de Toren zijn overblijfselen van een mikwe (Joods badhuis) gevonden. Het gaat om een badhuis dat is gebouwd in de 18e eeuw. Het badhuis bestaat uit twee kleine baden van 1 bij 1 meter die via buizen verbonden zijn met een waterput. Deze is speciaal voor het mikwe aangelegd. Het is nog onbekend tot wanneer het badhuis actief gebruikt is. De muur van het bad bestaat uit verschillende lagen waarvan de laatste laag tegels uit de 20e eeuw lijkt te komen.
Archeologisch onderzoek
Na een feestelijke start van het project op 28 maart gingen op 31 maart de werkzaamheden van Van Wijnen en Smink Vastgoed van start. Er is begonnen met de sloop van de restanten van de oude bebouwing, de bodemsanering en archeologisch onderzoek. Op basis van vooronderzoek werd er al rekening mee gehouden dat er archeologische vondsten gedaan zouden worden. Ook het mikwe werd, mede dankzij uitgebreid onderzoek van vrijwilligers van museum Nijkerk al verwacht. Dat er daadwerkelijk resten bewaard zijn gebleven is bijzonder en vormt een aanvulling op wat al bekend is over de Joodse geschiedenis in Nijkerk. Er wordt zorgvuldig omgegaan met deze vondst. Archeologen van ADC ArcheoProjecten zullen de restanten in detail fotograferen en documenteren. De overblijfselen van het mikwe kunnen niet op deze plek bewaard blijven. Onderdelen van het muurwerk worden bewaard en krijgen een plek in Museum Nijkerk. De werkzaamheden lopen geen vertraging op door deze vondst. Er was in de planning al rekening mee gehouden. Het terrein is groot genoeg om op een ander deel van de locatie verder te werken.
Werkzaamheden
Wethouder Esther Heutink-Wenderich geeft aan: ‘’We zijn pas een paar weken geleden begonnen met de werkzaamheden en er gebeurt al zoveel. We zien het terrein snel veranderen. Het is belangrijk om stil te staan bij de geschiedenis van het Kerkplein en de waarde van de vondsten. Fijn dat alle betrokken partijen hierin samenwerken, zonder dat er sprake is van vertraging in het project.’’ Deze week zal op een ander deel van de locatie ook al worden gestart met het plaatsen van de damwand als begrenzing van de parkeergarage onder het toekomstige appartementencomplex. Deze damwand is nodig om de kelder verticaal te kunnen ontgraven. Nadat deze wand is aangebracht, moet deze enkele weken uitharden. De volgende stap is het ontgraven van de volledige kelder. Ook hierbij zal archeologisch onderzoek plaatsvinden. Doelstelling is het grondwerk voor de bouwvakantie van dit jaar af te ronden. De bouw van de kelder start na de bouwvakantie. Naar verwachting wordt het project opgeleverd vanaf het derde kwartaal 2027.
Project Wonen bij de Toren
Bij Wonen bij de Toren komen ruim 100 woningen, een ondergrondse parkeergarage en een winkelruimte op de hoek van Torenstraat en Brink. Het gaat om 90 koop- en 14 sociale huurwoningen. Woningstichting Nijkerk (WSN) heeft deze huurwoningen aangekocht in combinatie met 80 parkeerplaatsen in de parkeergarage van Wonen bij de Toren voor het aangrenzende bouwplan van WSN (Het Nieuwe Sint Jozef).