Van weerstand naar kansen: Omdenken in de energietransitie

Column 12 maart 2025, Hans Lok, raadslid ChristenUnie/SGP

Raadslid Hans Lok

Windmolens verpesten het landschap, zonnepanelen zijn lelijk en waterstof is een dure droom. De energietransitie roept emoties op, en dat is logisch. Verandering is meestal niet fijn, vooral als het dichtbij komt. Maar wat als we de discussie eens omdraaien? Wat als we niet focussen op wat we verliezen, maar op wat we kunnen winnen?

Neem bijvoorbeeld windmolens. Ja, ze veranderen het uitzicht, maar ze kunnen ook een bron van inkomsten zijn voor de lokale gemeenschap. Dorpen die mede-eigenaar worden van windparken, zien de opbrengsten terugvloeien naar bijvoorbeeld scholen, verenigingen en een mooiere groene omgeving. Of zonnepanelen: in plaats van ze als storend te zien, kunnen we ze juist slim inzetten. Ook kunnen we denken aan collectieve zonnedaken op (bedrijfs)panden, zodat iedereen zonder eigen dak ook kan meeprofiteren.

Soms zitten oplossingen in kleine aanpassingen. Waarom denken we bij duurzaamheid vaak alleen aan grote projecten? Wat als we juist inzetten op slimmer gebruik van energie? Bijvoorbeeld met buurtinitiatieven waarin gezamenlijk energie opgeslagen en gedeeld wordt. Of door verspilling tegen te gaan met simpele maatregelen zoals betere isolatie en efficiëntere verlichting.

Het is makkelijk om te wijzen op wat niet kan of wat ons niet bevalt. Maar wie écht vooruit wil, kijkt naar wat wél kan. En dat begint met omdenken. Niet: ‘hoe kunnen we dit tegenhouden’, maar: ‘hoe kunnen we dit in ons voordeel laten werken?’

De energietransitie komt eraan, of we willen of niet. Fossiele brandstoffen zijn eindig, en meestal in handen van dubieuze regimes. De vraag is: laten we het over ons heen komen, of pakken we de kansen die het biedt?