Gestelde vragen voorafgaand aan meedenkbijeenkomsten Hoevelaken en Nijkerkerveen
3 en 5 maart 2025
Inwoners en betrokkenen die zich hebben aangemeld voor de meedenkbijeenkomsten op 3 en 5 maart in Nijkerkerveen en Hoevelaken hebben van tevoren vragen ingediend. De vragen zijn naar thema gegroepeerd. Wilt u meer informatie? Kijk dan op www.nijkerk.eu/asielzoekers.
Op weg helpen in de samenleving
Hoe kunnen we de asielzoekers zich welkom laten voelen en hoe kunnen wij hen beter leren kennen?
We willen asielzoekers het gevoel geven dat zij welkom zijn. Vanaf de eerste dag betrekken wij hen actief in onze gemeenschap. Uw hulp daarbij is heel welkom. Wilt u bijdragen? Meld u dan aan als vrijwilliger via het aanmeldformulier.
Hoe gaat de gemeente vrijwilligersactiviteiten voor de asielzoekers organiseren?
In december 2024 hebben wij een bijeenkomst georganiseerd voor mensen die willen bijdragen als vrijwilliger. Er hebben zich inmiddels al een kleine 80 vrijwilligers aangemeld. Er komt een vrijwilligerscoördinator die vrijwilligers gaat helpen activiteiten te organiseren.
Kunnen we een buddy netwerk opzetten?
De gemeente gaat samenwerken met de organisatie Buddy to Buddy. Deze organisatie matcht asielzoekers (buddies) aan vrijwilligers met dezelfde interesses of achtergrond. Zo leren ze elkaars werelden kennen en het helpt de asielzoeker een eigen sociaal netwerk op te bouwen. Buddy to buddy is in veel steden actief. Wij gaan een jaar lang proefdraaien met 50 buddykoppels (100 mensen). Zodra we een overeenkomst hebben met Buddy to Buddy kunt u zich aanmelden.
Worden sportscholen, verenigingen, kerken betrokken bij de opvanglocatie?
Als zij dat willen, kunnen zij betrokken worden.
Hoe betrekt de gemeente scholen bij de komst van nieuwkomers en hun kinderen?
Kinderen van asielzoekers hebben net als elk ander kind in Nederland recht op onderwijs. Binnen 3 maanden na hun aankomst, gaan zij naar school. De gemeente, het COA en de scholen werken daarin samen.
Hoe betrekt de gemeente bewoners bij de opvang om over en weer vertrouwen en vriendschap te kweken?
Wij vinden contact tussen inwoners en asielzoekers heel belangrijk. Dat helpt een asielzoeker op weg in de samenleving en zorgt voor wederzijds begrip en vriendschap. We willen daarom al in deze fase met inwoners bespreken hoe we gezamenlijk integratie kunnen bevorderen. U kunt uw eigen suggesties hiervoor met ons delen.
Waarom is er zoveel weerstand tegen een komst van een opvanglocatie voor asielzoekers? Ik ben bang dat ongastvrijheid en onvriendelijkheid de boventoon gaat voeren.
We weten dat er zorgen in de samenleving zijn over de komst van asielzoekers. Met respect voor elkaars mening en opvatting, proberen we zo goed mogelijk vragen te beantwoorden en zorgen weg te nemen. Door met elkaar in gesprek te blijven, kan de gemeente inspelen op concrete wensen voor de opvang en de locatie. We nemen ook concrete maatregelen voor een veilige en leefbare omgeving.
De gemeente gebruikt in haar communicatie vaak het woord ‘zorgen’. Waarom wordt er niet meer positief of neutraal gecommuniceerd hierover in de brieven en op de website?
De gemeente sluit aan bij wat er in de samenleving te horen is. Wij willen dat inwoners die zich zorgen maken, hun verhaal kunnen doen.
Hoe kan een kleine gemeentelijke organisatie buiten het COA om een succesvol plan van aanpak maken en uitvoeren voor 4 aparte locaties? Welke expertise is er?
De gemeente Nijkerk heeft al goede ervaringen met kleinschalige opvang. In de Passantenhaven in Nijkerk wonen 40 statushouders. En aan de Bloemendaalseweg/Nachtegaalsteeg in Nijkerk wonen ongeveer 240 Oekraïners. We werken onder meer samen met het rijk, het COA en Vluchtelingenwerk. De gemeenten in de regio en de provincie Gelderland delen veel kennis met elkaar. Tot slot is er ook veel deskundigheid in huis op het gebied van sociaal beleid en bouwen en wonen.
Een veilige en leefbare omgeving
Hoe zorgt de gemeente voor veiligheid voor inwoners en ondernemers?
De opvanglocaties worden in eigen beheer geëxploiteerd. Wij kunnen zo meer en betere veiligheidsmaatregelen nemen, zowel in als rondom de locatie. Bewoners hebben voor de twee locaties in Nijkerk al veel wensen en suggesties gegeven. Die hebben we verwerkt in veiligheidsplannen. De plannen dienen weer als voorbeeld voor de locaties in Hoevelaken en Nijkerkerveen. Een kleine samenvatting van de afspraken:
- Er is zeven dagen in de week woonbegeleiding tot 20.00 uur
- Er is zeven dagen in de week 24 uurs beveiliging
- Een locatiemanager is aanspreekpunt voor de buurt als er onregelmatigheden zijn
- Er zijn huisregels voor binnen en rondom de locatie
- De bewoners moeten om 22.00 uur binnen zijn. Er is een meldingsplicht
- Er komen 3 extra boa’s. Zij houden toezicht rond toegangswegen, in het winkelgebied en in de wijk rondom de opvangplek. Ze werken in duo’s en zijn duidelijk zichtbaar aanwezig. Zo kunnen ze snel reageren op meldingen.
- Er komen hostessmedewerkers in het centrum en rond op- en uitstaplocaties van het openbaar vervoer die het reizen van en naar de opvanglocaties en naar de centrale locatie aan de Nijverheidsstraat in goede banen leiden.
- We vragen omwonenden deel te nemen in een werkgroep om de gang van zaken met de gemeente eens per drie maanden te bespreken of zo nodig vaker.
Wat als een vluchteling zich misdraagt? Welk beleid is er bij misstanden?
Wij verwachten van asielzoekers dat zij zich aan de regels houden. Als een asielzoeker zich bij herhaling niet aan de regels houdt, kan hij/zij niet meer blijven.
Krijgt de politie extra capaciteit om haar taken goed uit te voeren?
We verwachten met alle extra veiligheidsmaatregelen de veiligheid en leefbaarheid zelf op peil te kunnen houden. Op elke locatie houdt een team van medewerkers dagelijks vinger aan de pols en stuurt zo nodig bij. We gaan elke drie maanden evalueren met wijkbeheer, de boa’s en een vertegenwoordiging van omwonenden. De gemeente houdt gebeurtenissen zelf ook bij via het informatieloket en social media.
Komt er camerabeveiliging?
Als het nodig is, kan de gemeente extra veiligheidsmaatregelen nemen, zoals mobiele camera’s, extra verlichting of verkeersmaatregelen.
Integreren in de samenleving
Hoe gaan asielzoekers integreren? Worden asielzoekers ingelicht over onze cultuur? Hoe leren ze de taal?
We vinden dat asielzoekers niet vroeg genoeg kunnen beginnen met integreren. We willen dat ze zo snel mogelijk voorbereid zijn op het gewone leven in Nederland. Dat kan met onderwijs, sportieve of culturele activiteiten en vrijwilligerswerk. Asielzoekers mogen ook werken, als hun aanvraag minstens zes maanden in behandeling is en ze een BSN-nummer hebben. We kijken naar wat hun mogelijkheden, interesses en talenten zijn en sluiten daarop aan.
Wie gaat de asielzoekers begeleiden nu het COA dit niet doet?
Dat gaat de gemeente Nijkerk zelf doen. Op elke locatie komen woonbegeleiders en de gemeente zorgt voor dagbesteding en (vrijwilligers)werk in de gemeente Nijkerk.
Waar worden de inburgeringscursussen aangeboden?
We brengen alle integratie-activiteiten onder in het zogeheten Ontwikkelcentrum aan de Nijverheidsstraat 7 in Nijkerk. Dit kan taalles zijn of (vrijwilligers)werk. Het Ontwikkelcentrum is er voor alle asielzoekers, statushouders, maar ook voor inwoners uit de gemeente Nijkerk die ondersteuning naar werk nodig hebben.
Hoe ziet de dag van asielzoekers eruit?
Als asielzoekers zijn gehuisvest, worden ze begeleid door woonbegeleiders. Er zijn elke dag meerdere woonbegeleiders tot aan het begin van de avond. Overdag nemen de bewoners deel aan activiteiten op het Ontwikkelcentrum aan de Nijverheidsstraat 7 of ergens anders. Na 22.00 uur moeten asielzoekers in de opvanglocatie zijn, tenzij dit voor hun werk niet kan.
Is er wel/geen openbaar vervoer? Hoe komen ze op de locatie?
Asielzoekers kunnen te voet, op de fiets of met het openbaar vervoer van en naar hun opvanglocatie. We gaan nog onderzoeken of het nodig is vervoer te regelen van de opvangplekken naar de centrale locatie aan de Nijverheidsstraat 7 bijvoorbeeld met een busje. Dit geldt met name voor bewoners van de locatie in Hoevelaken en voor kinderen in de dagopvang of het onderwijs.
Locatie indeling, wooneenheden, toegangswegen, verkeer
Welke algemene voorzieningen, zoals voor koken, komen er op de locatie?
De asielzoekers leven zelfstandig op kamers voor 2-3 personen. In de kamer staan bedden, kasten en een klein zitgedeelte. Daarnaast zijn er gemeenschappelijke ruimtes zoals een woonkamer, keuken, sanitair, een wasruimte en een recreatieruimte. De inwoners doen zelf hun huishouden, was en koken voor zichzelf of elkaar.
Hoe wordt de asiellocatie precies ingericht? Met welk soort bouw en afscheiding van het terrein?
Dat is nog niet bekend omdat de gemeente eerst wensen en suggesties met omwonenden en betrokkenen in kaart wil brengen. Met hulp van deze inbreng stelt de gemeente een plan van aanpak op. Aan de Nijverheidsstraat 7 is gekozen voor modulaire bouw (losse bouwdelen). We zouden ook in Hoevelaken en Nijkerkerveen modulair kunnen bouwen, maar dat hoeft niet. Er zijn ook nog geen afspraken met marktpartijen voor Hoevelaken en Nijkerkerveen. Ook de WSN is een partij die zou kunnen gaan ontwikkelen.
Waar zit de ontsluiting van de opvang? Hoe zit het met verkeersveiligheid?
Ook dat is onderwerp van het gesprek met omwonenden en betrokkenen. We willen graag horen wat u belangrijk vindt. Omwonenden kennen de situatie ter plekke immers het beste. Verkeerskundigen van de gemeente maken dan een plan voor de toegangswegen en voor een goede verkeersafwikkeling.
Kosten en financiële risico’s
Wat gaat het inwoners kosten om asielzoekers te onderhouden de komende 10 jaar?
Het rijk vergoedt de kosten voor opvang van asielzoekers. Wij hebben berekend hiervoor € 79,69 per persoon per dag nodig te hebben. Dit is inclusief het realiseren van de locatie. Het COA vult de rijksvergoeding aan met een klein bedrag voor leefgeld. Als er geen financiering is van het rijk dan kan het plan voor opvang niet uitgevoerd worden.
Voor welke periode is er financiering?
De gemeente gaat de twee opvanglocaties in Hoevelaken en Nijkerkerveen realiseren voor een periode van minimaal 5 en maximaal 10 jaar. Als de financiering van het rijk wegvalt of als er minder opvangplekken nodig zijn, dan kan de gemeente een samenwerkingsovereenkomst met het COA aangaan voor de financiering. Een andere mogelijkheid is dat de locaties voor andere doelgroepen in de gemeente worden gebruikt.
Regelt de gemeente een schadevergoeding?
Er zijn gemeentelijke regelingen voor planschadevergoeding als een woning in waarde vermindert door besluiten van de gemeente. Deze regelingen gelden alleen als het bestemmingsplan wijzigt. Bij een tijdelijke opvanglocatie voor de duur van maximaal 10 jaar is alleen een tijdelijke omgevingsvergunning nodig.
Asielzoekers
Welk soort mensen mogen we verwachten? Zijn het alleenstaande minderjarige mannen, of gezinnen? Hoe oud zijn ze en uit welke landen komen ze?
Het COA zorgt voor de verdeling van asielzoekers over de beschikbare locaties in Nederland. Er komen niet alleen mannen/jonge jongens naar Nederland, maar ook veel gezinnen. We sturen erop dat gezinnen en moeders of vaders met kinderen vooral op de locaties in Hoevelaken en Nijkerkerveen worden geplaatst. We maken afspraken met andere gemeenten in de regio voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv-ers). Omdat het gaat om kleinschalige opvang, selecteert het COA-bewoners die direct zelfstandig in de maatschappij kunnen meedraaien. Statushouders worden hier niet geplaatst.
Wat is de opvangtermijn?
Een asielzoeker woont gedurende de asielaanvraag bij het IND in een opvanglocatie. Hij/zij vertrekt van de locatie als de IND een verblijfstatus geeft of als de aanvraag juist is afgewezen. Er zullen wisselingen zijn. In de regel verblijven asielzoekers één tot twee jaar op een locatie
Is er beleid om cultuurverschillen in de opvanglocatie te beperken door bijvoorbeeld te streven naar opvang van mensen uit eenzelfde land van herkomst?
Nee, dat kunnen we niet zelf bepalen, maar we overleggen wel met het COA over de beste verdeling op onze vier opvanglocaties.
Waarom houdt de gemeente vast aan 278 opvangplekken, terwijl het bijgesteld is naar 153?
De gemeente denkt samen met de provincie en het ministerie dat de nood om asielzoekers op te vangen groot blijft. De prognose van het ministerie laten zien dat het waarschijnlijk is dat de gemeente Nijkerk op lange termijn weer meer dan 153 plekken moet bieden. De gemeenteraad heeft daarom op 20 februari 2025 besloten vast te houden aan het aantal van 278.
Hoeveel woningen voor jongeren en starters komen er in Hoevelaken en Nijkerkerveen? En hoe wordt de combinatie met asielzoekers gemaakt?
Dat is nog niet bekend. De gemeente gaat eerst in gesprek met de omgeving. In deze gesprekken brengen wij ook in kaart welke wensen jongeren en starters zelf hebben. Zij kunnen hun wensen aangeven via de online vragenlijst. Er komt ook nog een aparte bijeenkomst voor jongeren en starters.
Zijn er straks nog huizen voor onze kinderen?
De druk op de woningmarkt is hoog, landelijk en ook in de gemeente Nijkerk. De gemeente heeft de taak om voor voldoende woonruimte te zorgen. Niet alleen voor asielzoekers, maar ook voor andere mensen die op zoek zijn naar een huis. In Hoevelaken en Nijkerkerveen worden de opvangplekken gecombineerd met woningbouw voor doelgroepen zoals jongeren of starters uit de gemeente. Hiermee kan de gemeente snel woningen bouwen. Voor de starterswoningen in Hoevelaken/Nijkerkerveen geven we voorrang aan inwoners van respectievelijk Hoevelaken Nijkerkerveen.
Kan de combinatie nieuwbouw en asielzoekersopvang een extra reden zijn om de grootschalige uitbreiding van Hoevelaken erdoor te drukken?
Nee, deze plannen staan los van elkaar.